Live updates

Gloort daar stikstofhoop voor de boerenlobby? ‘Dit was de beste toespraak ooit van een EU-commissaris’

Op de drempel van een nieuwe stikstofcrisis hoort staatssecretaris Rummenie (Landbouw, BBB) in Berlijn ‘een geweldige toespraak’. Nieuw geluid uit Brussel Maar op de Grüne Woche gloort voor het eerst hoop op een ander Brussels geluid. De net aangetreden EU-landbouwcommissaris Christophe Hansen wijst er tijdens de openingsceremonie op dat boeren een ‘onmisbare’ rol spelen bij behoud en herstel van kwetsbare natuur. Daarom moeten de administratieve lasten voor agrariërs verder omlaag, vindt hij. De Luxemburgse commissaris, die vloeiend Nederlands spreekt, benadrukt eveneens het belang van voedselzekerheid in een onrustige wereld. Pleidooien voor het verkleinen van de veestapel, zegt hij, vallen bij hem dan ook in verkeerde aarde. Bovendien is volgens Hansen de tijd van one size fits all voorbij, zegt hij. Oftewel: voor verschillende landen zouden verschillende regels kunnen gelden, bijvoorbeeld op basis van de beschikbare ruimte en het aantal inwoners. ‘Een geweldige toespraak’ Vertegenwoordigers uit de agrarische sector durven hun oren haast niet te geloven. Verstonden ze dat goed? Het was ‘de beste speech ooit van een EU-commissaris’, vindt de voorzitter van de Duitse boerenbond. “Deze woorden kwamen recht uit mijn hart”, zegt de Nederlandse LTO-voorman Ger Koopmans. Ook staatssecretaris Rummenie is positief. “Het was een eerste aanzet”, analyseert hij, “om als Europa niet alleen zo duurzaam mogelijk te produceren, maar dat ook op een realistische en haalbare manier te doen.” Want in Nederland is nu eenmaal minder ruimte dan in andere landen, herhaalt Rummenie. “Ik denk dat Hansen dat ook ziet. Het was echt een geweldige toespraak.”

Fendt 313 Vario

John Deere 6210R

Emissies reduceren is bijzaak als het gaat om hoe we uit het stikstofmoeras moeten komen. - Agractie

Emissies reduceren is bijzaak als het gaat om hoe we uit het stikstofmoeras moeten komen. Wij merken dat er hoog papegaai gehalte is in de zelfbenoemde experts, in het journaille, in de politiek en op de ministeries als het hier om gaat. Als je aan deze mensen vraagt waarom dat moet, krijg je vaak een vaag antwoord. Aan allen die roepen dat er harder en sneller gereduceerd moet worden: het antwoord is nee! Een gestage reductie die geborgd is: ja. Maar met harder reduceren gaat de vergunningverlening niet vlot getrokken worden. Onmenselijk Ondertussen gaat de overheid gewoon door in het huidige systeem en binnen het huidige systeem verder de broekriem aantrekken tot galgachtige proporties. Hieronder staat uitgelegd waarom verder doorwerken in het huidige systeem ons niet verder gaat helpen. Het huidige systeem vermorzelt bedrijven, gezinnen en personen. Dit werd maar weer eens pijnlijk duidelijk tijdens de inspraak van de provinciale Statenvergadering van Overijssel afgelopen week. Dit blijft in het huidige systeem onveranderd. En iedereen die meewerkt aan het instandhouden van dit systeem is in feite medeplichtig aan het leed wat hierdoor veroorzaakt wordt! Waarom werkt huidige systeem niet? Eerst moeten we onderscheid maken in vergunningverlening en natuurbehoud- en herstel. Ten aanzien van de vergunningverlening kan gesteld worden dat een ieder die weet hoe een vergunningsaanvraag wordt beoordeeld weet eigenlijk dat emissiereductie alleen niet gaat helpen. Zeker niet als we gebruik blijven maken van een rekenmodel die tot op 25 km tot twee cijfers achter de komma bepaalt dat er een bepaalde depositie is. Boven de 0,05 mol toename wordt al gezien als een significant negatief effect. Een rekenmodel dat hier niet geschikt voor is. In de categorie dat ik met mijn oude John Deere op de snelweg mag rijden omdat dit het beste is wat ik heb. Of nagels vijlen met een kettingzaag, omdat dit het beste is wat ik heb. Een effect van boven de 0,05 mol moet dus gemitigeerd worden, maar dat kan niet, want volgens het additionaliteitsprincipe moet eerst alle stikstof naar de natuur. Hierbij moet nog vermeld worden dat zo lang de KDW waarden worden overschreden elke vijfhonderdste mol toename al als significant wordt gezien. De KDW zal in veel gebieden nooit gehaald worden, al veeg je hele delen van NL leeg. Conclusie: in het huidige systeem gaat er amper weer een vergunning verleend worden al reduceer je de emissie tot Sint Juttemis. Waar gaat het fout? Het gebruik van Aerius met foutmarges van meer dan 100 procent voor dit doeleind is verkeerd. Commissie Hordijk, Rivm en TNO geven allen toe dat Aerius niet geschikt is voor dit doeleinde. Ook al is het het beste wat we hebben; nagels vijlen, doe je ook niet met kettingzaag, toch? Zie gemakshalve de conclusies van commissie Hordijk, rapport Wouter de Hey, rondetafelgesprek Tweede Kamer met Rivm. Vergunningverlening is niet bedoeld voor natuurherstel. De Europese richtlijn maakt een onderscheid, namelijk zorgen dat natuur niet verslechtert via ruimtelijke plannen (of in Nederland via vergunningsstelsel) en natuurherstel via beheersplannen. De beheersplannen komen nooit aan bod in de discussie omtrent de stikstofcrisis, maar spelen een cruciale rol: daarin moet namelijk bepaald worden hoeveel stikstof gereserveerd moet worden worden voor natuurbehoud en -herstel, lees: addtionaliteit! Zo zei de raad van state reeds in 2021. Is er toen iets gebeurd met de beheersplannen? Nee, provincies zitten te slapen. Hoe dan wel? Beleidsmakers blijven in de tunnel dat er eerst gereduceerd moet worden en dan komt de vergunningverlening vanzelf op gang en weigeren elke poging om het stelsel te veranderen. Bij de commissie Remkes hebben we al gepleit voor een structurele beleidswijziging. We hadden gelijk, maar kregen het niet om waarschijnlijk politieke redenen. In onze nota ‘Nederland van het Slot‘ staat beschreven hoe we de vergunningverlening en de stikstofcrisis moeten aanpakken. In het kort: 1. Significantie stroken van 250 meter rondom stikstofgevoelige natuur. 2. Beperkte geborgde emissiereductie voor iedereen. 3. Specifieke gebiedseigen aanpak in en direct rond n2000 gebieden, uiteindelijk vastgelegd in beheersplannen. 4. Kdw doelstelling in de wet vervangen door (inspanningsverplichting) SVI. En we leefden nog lang en gelukkig.